Evsiz kalırım korkusu çürük binada yaşatıyor!

Ekim ayında İzmir’de meydana gelen deprem faciasının ardından milyonlarca kişinin aklında ‘Oturduğum bina sağlam mı?’ sorusu var. Hayati sorunun yanıtı betonun sağlamlığını tespit etmeye yarayan ve ‘karot testi’ denilen incelemede yatıyor. Ancak bu test 4 ila 7 bin TL’lik maliyeti ile de öne çıkıyor. Bir binanın ‘çürük’ çıktığı tespit edilirse kentsel dönüşüm kapsamında yeniden yapılması kararı alınıyor ve tahliye edilmesi gerekiyor.

İlkses'ten Çağla Geniş'in haberine göre ‘Bina çürük çıkarsa evsiz kalırım’ kaygısıyla test yaptırmaya yanaşmayanların sayısı da oldukça fazla… Bile isteye şüphelendikleri binaların içinde yaşamaya devam ediyor ya da biraz zaman geçince evini satıp daha iyi bir daireye geçmeyi planlıyorlar.

4 BİN İLA 7 BİN TL ARASINDA DEĞİŞİYOR
Özel bir kentsel dönüşüm şirketi sahibi inşaat mühendisi Abdülkadir Önel, karot testinde binanın farklı bölümlerinden alınan malzemelerin incelenerek sağlam olup olmadığı tespit edildiğini söylüyor. Vatandaşlar binalarını test ettirmek için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının internet sitesinde yer alan yetkili ve lisanslı firmalara başvurabileceğini söyleyen Önel, “Bu firmalar hem yaptığı işler hem aldığı eğitimler açısından diğerlerine göre daha güvenlidir. Test, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın riskli yapı tespit esasları yönetmeliğe göre yapılmaktadır. Deprem risk analizi binanın mevcut kat sayısına ve kat alanlarına göre değişmektedir. Testin fiyatı az katlı binalarda (on kata kadar) 4 ila 5 bin TL arasında değişmektedir. Fakat piyasada 6-7 binli rakamlara yapanlar da var. On katı geçtiği takdirde projelerine ve yerinde tespite göre fiyat verilmektedir. Binadan karot almak tehlikeli değil çünkü alınan parçaların yerine özel tamir harcı ile doldurularak kapatılmaktadır. Bu işlem tamamen yönetmeliğe göre yapıldığı için yapıya zarar vermemektedir” diyerek denetim firmasını doğru seçmenin önemine vurgu yaptı.  

KAT MALİKLERİ ANLAŞMAZLIK YAŞIYOR
İzmir’de meydana gelen yıkıcı depremin ardından test konusunda bilgi alma trafiğinin arttığını fakat kat malikleri arasında yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle birçoğunun test yaptırmaktan vazgeçtiğini dile getiren Önel, “Depremin ertesi gününden itibaren vatandaşlardan çok sayıda telefon almaya başladık. Fakat çoğu yalnızca bilgi almak amacıyla bize ulaşıyor. Çünkü binada kat maliklerinin fazla olması sebebiyle ortak karar çıkmıyor. Bazılarında ise yapılan işlemlerin binaya zarar verdiğine dair genel bir kaygı var. Ama şunu da söylemeliyim ki insanlar depremden önce karot testi yaptırma konusunda daha fazla anlaşmazlığa düşüyorlardı. Depremden sonra ise birçoğu bu konuda bilinçlendi ve binalarının sağlam olup olmadığına cevap aramaya başladılar. Bilgim ve tecrübem neticesinde özellikle 2008 öncesindeki binaların risk tespitlerinin yapılmasını tavsiye ediyorum. Yaklaşık 6 yıldır bu işi yapıyorum ve sağlam gelen bina sayısı bir elin beş parmağını geçmedi” ifadelerini kullandı.

EVSİZ KALIRIM KORKUSUYLA TEST YAPTIRMIYORLAR
Test sonucuna göre izlenen yol haritasını da anlatan Önel, şunları söyledi: “Test sonucuna göre hazırlanan dosya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne teslim edilir. Müdürlükte yapılan incelemeler sonucunda da binanın riskli bulunması durumunda tapuya şerh koyulur. Tüm kat maliklere tebligat yollanarak itiraz ve boşaltma süreleri bildirilir. Apartmandaki üçte iki çoğunluk yıkıp yapma sürecinde ne karar alırsa üçte birinin bu karara uyuması gerekir. Uymadığı takdirde hisselerinin alınmasına hak kazanılır. Çoğunluk sağlanamazsa TOKİ buradaki hisselerin hepsini devralır. Fakat ‘Bina çürük çıkarsa tahliye kararı çıkar, evsiz kalırım ve borca girerim’ korkusuyla betonun sağlamlığını ortaya koyan karot testini bilerek yaptırmak istemeyenler oluyor. Vatandaş binasının riskli olduğunu düşündüğü halde risk tespiti yaptırmayıp, biraz zaman geçince evini satıp daha iyi bir daireye geçmeyi planlıyor. Binanın değersiz olduğunu bildikleri için test yaptırmaktan kaçıyorlar.” (Çağla Geniş / İlkses Gazetesi)