Demir eksikliği dünyada en sık görülen rahatsızlıklardan bir tanesidir. Halsizlik, yorgunluk ve solgunluk demir eksikliğinin ilk bulgularıdır. Üşüme, çarpıntı, nefes darlığı, konsantrasyon güçlüğü ise ilerlemiş olgularda sık dile getirilen yakınmalardır

Demir eksikliği dünyada en sık görülen rahatsızlıklardan bir tanesidir. Pek çok hastalığın seyrinde ortaya çıkabileceği gibi fizyolojik nedenlerden ötürü de görülebilir. Başlıca fizyolojik nedenler kadınlarda menstruasyon ve gebelik, çocuklarda ise gelişme dönemidir. İster fizyolojik ister patolojik nedenlerle olsun demir eksikliğinin nihai sonucu anemidir.

Anemi kandaki hemoglobin seviyesinin kadınlarda yüzde 12 gr/dl, erkeklerde yüzde 14 gr/dl altına düşmesi demektir. Halk dilinde karşılığı “kansızlık” dır. Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerimiz içinde demir ile birleşmiş olan proteine verilen isimdir. Hemoglobinin görevi, akciğerlerden aldığı oksijeni vücudun tüm hücrelerine taşımaktır. Demir eksilince kandaki hemoglobin değeri düşer, bu koşullarda oksijen transferi sekteye uğrar. Halsizlik, yorgunluk ve solgunluk demir eksikliğinin ilk bulgularıdır. Üşüme, çarpıntı, göğüs ağrısı, unutkanlık, konsantrasyon güçlüğü ise ilerlemiş olgularda sık dile getirilen yakınmalardır. Kronik demir eksikliği dudak köşelerinde çatlama, dilde kızarma, tırnaklarda yumuşama, kırılma ve boylamasına çizgilere yol açar. Eğer tedavi edilmezse nihayetinde dirençli kalp yetmezliğine yol açabilir.

ROMATİZMA VE ASPİRİN İLAÇLARI

Mide-bağırsak kanserleri, iyi huylu mide tümörleri, onikiparmak bağırsağı ülserleri, bağırsak divertikülleri gizli kanamalara yol açarak demir eksikliği anemisine yol açarlar. Aspirin ve romatizma ilaçları, gizli ya da açık kanamalara yol açarak demir eksikliğine neden olur. Çocuklar ve yaşlılarda bağırsak parazitleri demir eksikliğine yol açan başlıca nedenlerdir.

RDW KRİTİK AYIRICIDIR

Demir eksikliği anemisi ile kronik hastalık anemisi birbirlerine çok benzerler. İkisini ayırt etmek için RDW’ ye bakılır. RDW, kırmızı küre dağılım genişliği demektir. Demir eksikliği anemisinde ilk anormal bulgu RDW artışıdır. RDW yüksek ise tanı, demir eksikliğidir. Anemi bir hastalık değildir, ateş, öksürük, ishal nasıl bir bulguysa demir eksikliği anemisi de öyledir. “Demir neden eksik” sorusuna tatmin edici bir yanıt üretmeden demir tedavisine başlanmaz.

EN FAZLA KIRMIZI ETTE BULUNUR

Demir, en fazla et ve et ürünlerinde bulunur, ardından balık ve yumurta gelir. Diğer demir kaynakları kepek, çavdar ve sebzelerdir. Vejetaryen beslenenlerde demir eksikliği anemisi sık görülmektedir.

TEDAVİ KOLAYDIR

Demir eksikliği anemisinin tedavisi ağızdan alınan ya da enjeksiyon formunda kullanılan ilaçlarla yapılır. Ağız yoluyla kullanılan demir bileşenleri aç karına alınmalı, süt ve süt ürünleri ile birlikte kullanılmamalıdır. Demir preparatları C vitamini ile birlikte kullanılırsa bağırsaklardan daha güçlü emilir.