Tiroid bezinin büyümesine guatr denir. Guatr, nodüllü ya da nodülsüz olabilir. Nodül, tiroid bezinin bazı bölgelerinde birkaç milimetre ile santimetre arasında yumrulaşması demektir. Nodüler guatrın en başta gelen nedeni, iyot eksikliğidir. Nadiren enfeksiyon ve kanserden ötürü de tiroid nodülleri gelişebilir. Muayene esnasında nodüller ele gelebilir, çok büyümüş olanlar ise dışarıdan çıplak göz ile fark edilir. Nodüler guatrın kesin tanısı USG (ultrasonografi) ile konur. İhtiyaç halinde bu tanı, sintigrafi ile desteklenir. Guatr olmadan yani tiroid bezi büyümeden tek başına nodüller var ise bu durumda guatrdan değil yalnızca tiroid nodülünden söz edilir.

- Riski nedir?
Nodüler guatr, kadınlarda erkeklerden dört kat daha fazla görülür. Tiroid nodüllerinin büyük bir kısmı iyi huyludur. Sınırlı sayıda bazı nodüller ise düşük de olsa kanser riski taşırlar. Soğuk nodüller genelde riskli nodüllerdir. Tiroid bezinin nodüler kanserleri erkeklerde daha sık görülmektedir. Tüm tiroid nodüllerinde kanser riski yüzde beştir. Tiroid sintigrafisinde damar yolu ile verilen radyoizotop madde nodül tarafından aşırı miktarda tutulursa sıcak nodülden söz edilir. Radyoizotop madde hiç tutulmazsa soğuk nodülden, eşit düzeyde tutulursa ılık nodülden söz edilir. Kistik nodüllerde kanser olasılığı neredeyse yok gibidir. Kist içine kanama olursa ani büyüme ve ağrıya neden olur. Soğuk nodüllerin yüzde onbeşi kistik nodüldür.

- Ameliyat edilmeli mi?
Her guatr ameliyat edilmez. Ancak ince iğne aspirasyon biyopsisi ile kanser olduğu kanıtlanmış olan ya da kanser olasılığı yüksek olan guatrlar ameliyat edilir. Çapı 3 cm’yi aşmış olan ve bası belirtilerine yol açan nodüller de ameliyat edilir. Çapı 2.5 cm altında olan nodüller ise takip etmekle yetinilir.

YEMEK BORUSUNA BASKI YAPAR
Ameliyat kriterleri:
- Kanser ya da kanser kuşkusu olan
- 4 santimetreden büyük ve kistik olan
- 3 santimetreden büyük ve sıcak olan
- Yemek borusuna baskı yapan
- Soluk borusuna baskı yapan nodüller ameliyat edilmelidir.

SORUNSUZ SEYREDER
- İlaç ile tedavi etmek mümkün müdür?
Tiroid nodüllerin ilaçla tedavisi ya da baskılanması üzerinde tartışılan ancak pek mutabakata varılmayan bir konudur. Bu amaçla sentetik tiroid hormonları kullanılır.

Multinodüler guatr birden fazla nodülün var olduğu guatr demektir. Genelde sorunsuz seyreder. Haşimoto hastalığında görülen nodüller gerçek değil yalancı nodüllerdir. Multinodüler guatrı olanlara iyotsuz tuz tavsiye ediyor, periyodik USG kontrolleri öneriyoruz.
Sıcak nodüller yakından izlenir

Sıcak nodüllerin kansere dönüşme olasılığı çok düşüktür. Sıcak nodülün çapı 3 santimetreden küçük ise izlemek yeterlidir, 3 santimetreden fazla ise tedavi seçeneklerinden biri uygulanır. Sıcak nodüllerin tedavi seçenekleri ilaç, radyoaktif iyod ya da cerrahidir.
Gençlerde cerrahi tedavi, yaşlılarda radyoaktif iyod tedavisi tercih edilir.