Dünyaya ve Türkiye’ye yaklaşık bir buçuk yıldır kabus dolu günler yaşatan salgının en çok darbe vurduğu alanların başında kültür-sanat geliyor. Çok sayıda müzisyen, 15 aydır temel geçim kaynaklarından mahrum halde işsizliğin gölgesinde bir yaşam sürüyor. Kirasını ve faturalarını ödeyemeyen, ihtiyaçlarını karşılayamayan müzisyenler arasında bu buhrana dayanamayarak canına kıyanlar da bulunuyor. Müzisyenler içinde bulundukları bu çaresizliğe rağmen normalleşme adımları atılırken kendilerinin yok sayılmasına oldukça tepkili...
İNTİHARA KALKIŞTI EŞİ TERK ETTİ
Üç çocuk babası Fırat Gezer, İzmir’de yaşayan bir müzisyen. Pandemi ile birlikte müzik ve eğlence mekanlarının çoğunlukla kapalı olması binlerce müzisyen gibi onu da işsiz bıraktı. Sokaklarda darbukası işe müzik yaparak evine ekmek götürmeye çalışsa da kendi deyimiyle ‘yettiremiyor’. Eşi 3 aylık bebeğiyle birlikte evi terk etti. “Gün geldi bebek bezi alamadım” diyor.
İlkses Gazetesi'nden Çağla Geniş'in haberine göre çaresizliğin gölgesinde yaşamla ölüm arasında gidip gelen, içine düştüğü buhrandan dolayı birkaç kez intihar girişiminde bulunan Gezer, yaşadığı çaresizliği anlattı ve iktidara seslendi: “Pandemi nedeniyle müzik sektörü 1,5 yıldır ölü. Başlarda dayanmaya çalıştık ancak sonraki süreçte AVM gibi yerler açılsa da müzik yapılan yerler açılmadı. Zaman geçtikte sıranın müzik sektörüne de gelmesini bekledik ama gelmedi. Sokaklarda darbukamla 1-2 lira toplayarak evime ekmek götürmeye çalışıyorum ama yettiremiyorum. Yokluk ve sefalet içinde en çok çocuklarıma üzülüyorum. Onlar olmasa hayatımdan çoktan vazgeçerdim. Bu süreçte desteklerini esirgemeyen İzmir Müzisyenler Derneği’ne çok teşekkür ediyorum. Hükümet her sektörü duymaya çalıştığı gibi keşke müziğe de kulak kabartsa... Yapılan yardımlar yetersiz ve insanca yaşamaya yetmiyor. Devlet 5 ay boyunca ayda 1000 TL verdi. Bu para kira ve faturalara gidiyor. Peki 3 çocuğumla ne yiyeceğiz? En basitinden kızım bir ay telefondan EBA derslerine girdi diye gelen faturayı ödeyemedim ve hattım kapandı. Borcum her geçen gün giderek büyüyor. Yokluktan eşim, bebeğimizi aldı ve annesinin yanına gitti. Çünkü gün geldi bebek bezi bile alamadım. Müzik sektöründeki yasaklar acilen kalkmalı yoksa daha kötü durumlar yaşanacak.”
YARDIMLAR SADECE EKRANLARDA
Harun Güzeldere, 2009 yılından beri çeşitli mekanlarda DJ’lik yapıyor ancak salgın nedeniyle 15 aydır işsiz. 6 yıl boyunca yapmış olduğu birikim bu süreçte tamamen bitti ve kredi kardı borçları günden güne artıyor. Hükümet tarafından pandemi sürecinde müzisyenlere yapılan yardımlar için “Haberlerde dinleyince yeterli buluyorum. Yardımlar sadece ekranlardan yapılıyor” diyor. Geçim sıkıntısı yaşayan Güzeldere, “Nasıl çözüm bulacağımı düşünüyorum. Bu süreçte en yoğun hissettiğim duygu çaresizlikti. Bizim işin temeli eğlence olarak görünse de insanların bütün duygularına eşlik ediyoruz bunun yanı sıra yalnızlıklarını paylaşıp bir tını ile kalp atışlarını bile değiştirebiliyoruz. Kimin hayatında bir şarkının bir melodinin özel bir yeri yoktur ki. Bu dönemde çok sayıda müzisyen arkadaşımız hayatına son verdi. Sebebi yalnız, çaresiz ve kimsesiz bırakılmaları... İhtiyacım olduğu halde erzak vermek istediklerinde kabul etmiyorum artık. Çünkü benden daha kötü durumda olan birileri vardır, onlar faydalansın diye. Eskiden bir kaç yıl sonrasının planını yapıp hayalini kurarken artık bir ışık göremiyorum. Bu kadar insan açlıktan yani çaresizlikten ölüyor ama ortada kimse yok” sözleriyle yaşadıklarını anlattı.
BİZİ UMURSAYAN YOK
Sevil Daşkın, 2003 yılından beri solistlik yapıyor. Pandeminin başladığı ilk günlerde durumun bu kadar kötüye gideceğini düşünmediğini belirten Daşkın, aylardır işsiz olduğu için geçimini aile destekleriyle sürdürdüğünü söylüyor. Zamanla pek çok alanda normalleşme adımlarının atıldığını ifade eden Daşkın, sıra müzisyenlere geldiğinde ‘yoklarmış’ gibi davranıldığını savunuyor: “Pandemi boyunca maddi ve manevi açıdan yaşadığım zorluklar nedeniyle çok yoruldum. Gelirimiz yoktu ve kimse yardım eli uzatmıyordu. Müzisyen arkadaşlarımız ya müzik aletlerini sattılar ya da başka sektörlere girip çalışmak zorunda kaldılar. Fatura var, kira var; çocuğu olanlar için daha da zor. Çünkü tencere her gün kaynamak zorunda... Zaten var olan borçlarımız bu süreçte daha da arttı. İnsanları öyle mağdur bıraktılar ki ne iş, ne aş, ne para verdiler. ‘Haliniz nedir?’ diye soran, bizi umursayan yok. Kendi kendimize yetmeye çalıştık diyebilirim. İntihar eden arkadaşlarımızı gördükçe yüreğimiz yanıyor. Yapılan yardımları herkes gibi ben de yeterli bulmuyorum. Düzenli bir gelir ile her müzisyene el uzatılmalıydı. Müzisyenler kaderine terk edilmemeli.” (Çağla Geniş / İlkses Gazetesi)