'Ana Tanrıça Kenti'nde' 1800 yıllık agora!

Torbalı'nın Yeniköy ve Özbey mahalleleri arasında 'Ana Tanrıça Kenti' olarak bilinen Metropolis Antik Kenti'nde Kültür ve Turizm Bakanlığı adına yürütülen ve 1989'da başlayan kazılar, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Torbalı Belediyesi ve Sabancı Vakfı'nın desteğiyle sürüyor. Dokuz Eylül Üniversitesi'nden Prof. Dr. Serdar Aybek'in başkanlığında yürütülen kazılarda, çok sayıda anıtsal yapı gün yüzüne çıkarıldı. Bu yılki kazılarda 1800 yıllık dönemin ticaret merkezi olan agora bulundu.

'TORBALI BÖLGESİNDE KEŞFEDİLEN EN BÜYÜK ANTİK YERLEŞİM'

Ege Üniversite Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nden Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Burak Arslan, antik kentin öneminden bahsedip, "Metropolis, Torbalı bölgesinde keşfedilen en büyük antik yerleşim. Milattan önce 3’üncü yüzyılda Helenistik kent merkezi olan akropoliste kuruluyor. Daha sonra milattan önce 2'nci yüzyılda ve devamında Roma İmparatorluk Dönemi'nde ovaya doğru yayılım gösteriyor. Milattan önce 3'üncü yüzyıldan itibaren milattan sonra 14'üncü yüzyıla kadar kesintisiz bir şekilde kentte yerleşim izlerini görmek mümkün" diye konuştu.

'BU YIL BATIDAKİ PORTİKOYU ORTAYA ÇIKARIYORUZ'

Bu yılki kazılara değinen Dr. Arslan, "1381 parsel olarak adlandırdığımız bu kesim yeni kazı alanlarımızdan biri. 2021 yılında bu parselde başladığımız kazılar tüm hızıyla sürüyor. Bu alan muhtemelen Roma İmparatorluk Dönemi'nde ticaret merkezi olarak kullanılan agora binasıydı. Daha önceki yıllarda yapılan kazılarda kuzey taraftaki mozaikli portikoyu (sütunlu galeriler) ortaya çıkarmıştık. Buradaki mozaik döşeme milattan sonra 2'nci yüzyıla tarihleniyor. Bu yıl ise batı taraftaki portikoyu ortaya çıkarıyoruz. İnsanlar, bu portikolar aracılığıyla arka bölümde yer alan dükkanlara erişebiliyordu. O dönem günlük işlerini ve ihtiyaçlarını halledebiliyorlardı. Agoradaki dükkanları ortaya çıkarmaya başladık. Güney yönde de bu dükkanları ortaya çıkarmaya devam edeceğimizi umuyoruz. Muhtemelen milattan sonra 5 veya 6'ncı yüzyıla kadar binanın agora işlevi aktif şekilde sürdürülmüş" dedi.

'BURASI POTANSİYELİ YÜKSEK BİR KAZI SAHASI'

Dr. Burak Arslan, ortaya çıkartılmaya başlanan agora ile ilgili ayrıca şu bilgileri verdi: "Burası son yıllarda ortaya çıkardığımız bir yapı olmasına rağmen Metropolis'te bugüne kadar tespit ettiğimiz en önemli ticaret merkezi olabilir. Kentin güney yamaçlarında, Roma Dönemi genişleme sahasında planlanmış çok büyük bir kompleks. Sütunlu portikolarda Dor düzeninin uygulandığı bir cephe mimarisi hakim. 1800 yıllık bir yapı olan agoranın muhtemelen bir depremle işlevini yitirmesi söz konusu. Yaptığımız arkeolojik kazılarda sütunların devrilme pozisyonu ve tahribatın boyutuna göre doğal afet izinin varlığını saptayabiliyoruz. Doğrudan portikonun iç bölümlerine doğru devrilmişler. Şu an için bunu bir depremle ilişkilendirmek olası gözüküyor. Bu alanda kazılara devam edeceğiz. Burası arkeolojik anlamda potansiyeli yüksek bir kazı sahası."(DHA)