‘Kooperatif’ davasında 3. duruşma günü: Savcılık mütalaasını açıkladı!

Asena TUNCA/GERÇEKİZMİR - İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik yolsuzluk soruşturması kapsamında açılan ve kamuoyunda ‘kooperatif davası’ olarak bilinen, aralarında eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu ile eski İZBETON AŞ Genel Müdürü Heval Savaş Kaya'nın da yargılandığı davanın üçüncü duruşması bugün Aliağa Şakran Cezaevi Yerleşkesi’nde görülüyor. 

TUTUKLU 3 İSİM VAR

Davanın ikinci duruşmasında Barış Karcı, Heval Savaş Kaya, Tunç Soyer'in tutukluluk halinin devamına; Hüseyin Şimşek, Cihangir Lübiç ve Şenol Aslanoğlu'nun (ev hapsi şartı ile) tahliyesine karar verilmişti.

GÜÇ DE KATILDI

Duruşmaya CHP İzmir İl Başkanı Çağatay Güç de katıldı. 

GÜÇ-ASLANOĞLU DURUŞMA ÖNCESİ BİR ARADA

Yargılaması devam eden tutuksuz sanıklardan eski CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu duruşma öncesi, CHP İzmir İl Başkanı Çağatay Güç ile bir araya gelerek, sohbet etti. 

DURUŞMADAN NOTLAR

Davanın üçüncü duruşması saat 10:10 geçe yoklama alınması ile başladı. 

Duruşma saat 10:10’u geçe yoklama yapılması ile başladı.

Duruşmada hakim mağdurlara söz verdi.

ASLANOĞLU'NUN YAKINLARINA 'VİLLA' İDDİASI!

Gazicity Kooperatif Başkanı Ali Alp Yavuz şunları söyledi: Tunç Soyer başta olmak üzere tüm İZBETON yöneticileri insanları ranta kurban etmeyecekleri güveni uyandırdı. Açılışlarda CHP’liler, STK’lar vardı. Projeye girerken kafamda soru işareti yoktu. Bu işi Halk Konut gibi zannettim. İZBETON’un finansmanı olmadığı koooperatif finansmanı olacağı vurgulandı. Yanılgıya düşürüldük. Her yerde İZBB ve İZBETON logoları vardı. İlk genel kurulda daha inşaatlar başlamamıştı, zeminde problem çıktığı genel kurulda söylendi. Dolguyu İZBETON yapacaktı. Deprem olunca İZBETON araçları oraya gitti biz de bekledik. İZBETON’u aradık malzeme kontrolü yaptıklarını ifade ettiler. Sadece malzeme kontrolü için neden çok sayıda konteyner olsun dedik. Tunç Beyin beyanları da inşaatın İZBETON tarafından yapıldığını güçlendirdi. Göreve gelince kooperatif ile ilgili olan kısımları araştırmaya başladık. Yapılan ihalede birim fiyat alınmasında sıkıntı olduğunu gördük. İZBETON ile ilgili broşürlerde olduğu gibi denetimin onlarda olduğu vurgulandı. İZBETON tarafından işlem yapılmadı. Çalışma takviminde yüzde 30 olmasına rağmen yüzde 1’deyiz. İZBETON zamanında müdahale etseydi üyelerin zararı büyümeyecekti. İmar kanununa aykırı şekilde villa yapılmasına göz yumuldu. O villalar hısım akrabaya cüzi miktarda verilmiş. (Projede yeşil alan olarak görülen yerlere villa yapıldığını söylüyor) Duygu Aslanoğlu, Taner Önder, Sibel Özdemir, Murat Bakır, Serdar Deniz, Ümit Erkol. Aslanoğlu’nun kardeşinin eşine, yakınlarına ve YK’dakilerin yakınlarına verildiğini öğrendik. Şikayetçiyim davaya katılmak istiyorum.

ASLANOĞLU'NDAN YANIT

Davada adli kontrol şartıyla yargılaması devam eden eski CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu şöyle yanıt verdi: Projenin mimarı yarışmayla olduğunu söylediniz. O bilgiyi bilmiyorum. Tüm dünyayı bildiği iddia edilen Aslanoğlu bilmiyor. Mahkemeden projenin değişip değişmediğini sormasını istiyorum. Gaziemir Belediyesi öğrenebilir. Villa falanmış. Diyelim ki bugün savcı bey kooperatif üyesi olup eski genel kurul kararlarını okumayıp şu anki başka suçlu dese suçlu musunuz?

Ali Alp Yavuz’un Aslanoğlu’na yanıtı şöyle oldu: Kooperatif bilgilendirmesinde bu villalar yoktu. 2024 yılında genel kurul kararında gördük. Resimlerde orta alan yeşil alandı. Teknik bir tespit yok. Normal daire satışları bitiyor. Sonra villalar.

‘Hakimin usulsüzlük tespit ettiniz mi?’ sorusu üzerine Yavuz, “Blokta 60 daire varken 48’e düşürülüp villa yapılmış” dedi.

Aslanoğlu, “Şerefiye listesinde var mı yok mu araştırılsın istiyorum” dedi.

Yavuz ise, “Liste yoktu. Şerefiye listesinde normal blokta 60 olarak belirtilen daire sayısı 48 olarak görülüyor projede. Bu numaralar villalara kaydedilmiş.

MAĞDURLAR İLE SANIK VE AVUKATLARI KARŞI KARŞIYA!

Mağdur Ceren Okur Altuğ: Örnekköy Yaka City 4. Etap. Ben sadece ev sahibi olacağımı düşünerek maalesef üye oldum. İZBB garantör diye afişlerde yazıyordu. Zamanında teslim alacağım söylendi. İnşaat başta çok hızlı ilerledi. Bir gün inşaatın durduğunu fark ettiğimde başka bir üye beni aradı, “Yatırdığımız para inşaata gitmiyor” dedi. Eğer bi biri bu işten menfaat elde ettiyse araştırılsın istiyorum. Şikayetçiyim. Katıldığım genel kurullarda arsa sahibinin İZBB, yüklenici firmanın İZBETON olduğunu öğrendim.

Sanık avukatı sordu: Bazılarına tavsiye ettiniz. Bunun iyi bir şey olduğunu düşündüğünüz için mi yaptınız, dolandırıcılık için mi?

Ceren Okur Altuğ: İyi ilerlediğini düşündüğüm için kooperatif üye ve yöneticisi de CHP yöneticileriydi.

Mağdur Emrah Sönmez: Uzundere 3. Etap üyesiyim. Kişilerden bağımsız belediyeye güvenerek üye olan binlerce insandan biriyim. İZBETON ile olan sözleşmede yüzde 95’i kooperatife ait olan ticari alan var. Ticari alanın arsası için bizden izin istendi. Onay vermedik. Araştırmalara göre kooperatifin satma yetkisi yokmuş. O arsanın 800 milyona satışa çıkarılacağını duyduk. Özden Hanım’ı (Özden Yerlikaya) ziyaret ettik. Mavi diye bir eksperden alınan fiyat soruldu. 2 milyara yakın rakamlar bizim eksperden verildi. Özden Hanım araştıralım dedi. İnşaat ilerlemiyor, İZBETON yer vermiyor. CHP’nin projesi belediye garantörlüğü var. İZBETON kooperatifi, kooperatif İZBETON’u suçluyor. Arkadaşlar en son Ankara’ya gittiler. İnşaat yüzde 5 seviyesinde. Ödemelerin yüzde 65’i bitti. Burada gülüşmeler oldu anlamıyorum, binlerce kişi mağdur. Kooperatife 115 kişi üye yapılmış. En son genel kurulda ibra etmedik. Bilgisayarlar silinmiş, belediye denetlemeliydi. Bir organizasyonun içine düşmüş gibiydik. Gayri ciddi bir ihale döndü ticari alan ile ilgili. METER adlı firma aldı, bir ay önce kurulmuş. 115 imza topladık. Kooperatif ihaleyi bir telefon ile iptal etti. Bize bu bir CHP projesi ihaleye herkesi sokamayız diye Özden Hanım söyledi. Arkadaşım devirle katıldı. Fırat Erkol’dan almıştı. Fırat Erkol da Ankara il başkanının oğlu ve alt yüklenici. O birkaç daire almış hayalet daireler. 1 milyona alıyor, 1 milyonu kooperatife veriyor örneğin. Fırat Erkol dairelere hiç ücret ödememiş. Şikayetçiyim davaya katılmak istiyorum.

Sanık avukatı: Ticari alan ihalesinde İZBETON veya İZBB’den birilerini gördünüz mü?

Sönmez: Ben katılmadım.

Heval Savaş Kaya: İZBETON ve İZBB’nin denetim yetkilisinin kapsamın biliyor mu?

Sönmez: Bilmiyorum. Billboardlarda ana müteahhit İZBETON yazıyor.

Kaya: Hiçbir billboarda ana müteahhit İZBETON yazmıyor. İZBETON’un denetim kapsamı inşaattır. Kooperatif kasasında para var mı?

Sönmez: Şu an faizde 400 milyon lira.

Kaya: Niye inşaatları yapmıyorlar?

Sönmez: Biz de onu bilmek istiyoruz. Aktif sözleşme yok.

Avukat Nilgün Dağdeviren: Yönetim ve denetimden bilgi istendi mi? Kaç konut var?

Sönmez: Bilgi verilmedi zorla öğrendik. Belediyenin duvarlarını aşındırdık. Bağımsız denetin şirketi de ellerinde bilgi olmadığından rapor sunamadı.

Sanık avukatı Murat Aydın: YK faaliyet raporları okundu mu?

Sönmez: Okundu ama 3-5 kişi anca anlamıştır.

Aydın: Kaç kişinin nasıl anladığını nereden biliyorsunuz?

Sönmez: Hatırlamıyorum.

Aydın: İbra yönünde oy kullandınız mı?

Sönmez: Evet son kurul hariç verdim.

SAVCILIK MÜTALAASINI AÇIKLADI: TUTUKLULARIN TUTUKLULUK HALLERİNİN DEVAMI İSTENDİ!

Savcılık mütalaasını açıkladı. Müştekilerin katılma talebinin kabulüne, bilirkişi raporunun beklenmesine, gelmeyen evrakların durumunun sorulmasına, duruşmaya gelmeyen tanıkların bir sonraki celsede dinlenmesine, tutukluların tutukluluk halinin devamına ve adli kontrollerin devamını talep etti. Sanıkların savunmasına geçildi.

KARCI: TÜRKİYE'DE İLK KEZ SAYIŞTAY BULGUSU  CEZA YARGILAMASINA DÖNÜŞMÜŞ DURUMDA

Savcılığın mütalaasını açıklamasının ardından savunmasını yapan Barış Karcı, “ Şu ana kadar olan aşamalarda dolandırıcılık amacıyla hareket ettiğime yönelik bir durum yoktur. 2024’ün Sayıştay raporunda Büyükşehir Belediyesi kamu zararı olmadığını söylüyor. Kimse hakkında dolandırıcılık iddiasında bulunulmadı. İki eylemden dosyada bulunuyorum. Yönetim kurulu kararı ve vekaletname. Süreçleri hep hukuk desteği ile ilerletti. Kasıt yok. Zenginleşen yok, kamu zararı yok. Türkiye'de ilk kez bir Sayıştay bulgusu bir ceza yargılamasına dönüşmüş durumda. Tutukluluğumu aileme, sevdiklerime kamuoyu vicdanına anlatamıyorum Tutuksuz yargılanmak istiyorum” dedi.

Karcı’nın avukatı Nilay Kökkılınç ise, “Arzu hanımın beyanları kendisinin lehine. Yönetim kurulu üyeleri olarak hiçbirinin imar mevzuatı detayını bilemeyeceklerini belirtti. Tadil protokolü ve kira yardımlarını da anlattı. Kanunda devlet ihale kanununa ilişkin kapsam dışıdır diyor. Delil sunulmadı. Menfaat temin edilmediği savcılık raporunda sunuldu. Müvekkilimin serbest bırakılmasını talep ediyorum” dedi.

KAYA'DAN ALİAĞA BELEDİYESİ ÖRNEĞİ

Tutuklu sanıklardan Heval Savaş Kaya ise savunmasında şunları söyledi;

Dosyada iki suç var. Temsil ağırlama meselesinde de sanığım. Düzenlenmiş faturaların sahte olduğuna ilişkin tespit yok. İzbeton resmi hesaplarından firma hesabına aktarıyor parayı. Dosya dolusu fatura var. Sahtecilik yok ne var dolandırıcılık. Biz kimi dolandırmışız? Şirketin sahibini. Şirketin sahibi kim? İzmir Büyükşehir Belediyesi. Şirketi temsil eden o tarihte Tunç Soyer. Yönetim kurulu başkanı da Tunç Başkan. Bu harcamalardan haberim var dedi. O haberim var diyorsa biz kimi dolandırdık? Hile olmadan ben nasıl şirket sahibini dolandıracağım? Genel kurulda ibra ediliyor bir yıl sonranın bütçesi konuşuluyor. Faaliyet raporu onaylanıyor. Peki bu işi benim dolandırabileceğim biri mi yapıyor? Bilanço okuyabilen bütçe hazırlayan bilenler yapıyor. İç denetim raporu ile başlıyor her şey. Yani yeni yönetimin geldiği zaman. 10 Nisan 2024'te iç denetim geldi ben yedi Nisan'da istifa ettim. Yemediler içmediler denetim gönderdiler. Bizi cezaevinde çürütme amaçları var herhalde. Bu iç denetim usulsüz. Biz dinlenmedik. Teftiş kuruluna bile göndermeden belki de aynı gün savcılığa gönderdiler. Bu delil bile değil. O usulsüz. Hadi değil olsun yine bir şey yok. Savcılık bilirkişiye göre vermiş. Demiş ki genel müdür dışında görevlendirmeler de personel ve idari İşler Yönetmeliği uygulanmalıdır bunu bilirkişi diyor. Sonra savcı 285. sayfada personel ve idari işleri ilişkin hükmü yazmıyor. Hem lehte hem aleyhte olanın yazılması gerekmez mi. Alphan bey 24.000 TL harcadı diye 85 gün hapis yattı. Dosyada sürekli Sayıştay diye bir canavar yaratılmış kimse de bakmıyor Sayıştay ne demiş. Her yıl  denetlemiş beş yılda bir tane eleştirisi yok. Beş yıllık bütçenin 10.005'i harcama Sayıştay bunu kabul etmiyor çünkü olağan. Şu an sınırlarında bulunduğumuz Aliağa Belediyesi bir yılda 56 milyon temsil ağırlama yapmış. Ben yargılanıyorsam o da yargılansın. 56 milyon hediyelik altın almış. Biz de o da yok. Bursa Belediyesi altın almış, çikolata almış, bilmem ne yapmış. Yargılanıyorlar mı? Biz bu iddianame ile 5 buçuk aydır hapis yatıyoruz bir tane geçerli şey söyleyin de biz de uyurken diyelim ki ulan bir halt etmişiz bu kadar mı kolay. İnsan bir kaygı duymaz mı? Bugün kubbenin altında söylenmeyen söz kalmadı. Anlatıyoruz anlatıyoruz ama olmuyor. Ne yazık ki anlatmaya devam edeceğiz.

Ne olmuştu?

İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca, 1 Temmuz'da İzmir Büyükşehir Belediyesi iştiraki İZBETON AŞ'de taşeron şirketler eliyle yolsuzluk yapıldığı iddiası üzerine soruşturma başlatılmış, bu kapsamda Sayıştay raporu, mülkiye müfettişi raporu, bilirkişi raporlarına istinaden "ihaleye ve edimin ifasına fesat karıştırma" ve "nitelikli dolandırıcılık" suçlamasıyla 157 şüpheli hakkında gözaltı kararı verilmişti.

Şüphelilerden 22'sinin İZBETON AŞ, 2'sinin İş İnsanları Örnekköy Konut Yapı Kooperatifi, 3'ünün İş Dünyası Konut Yapı Kooperatifi, 2'sinin İş İnsanları Gaziemir Konut Yapı Kooperatifi, 3'ünün İş Alemi Yeni Yaşam Konut Yapı Kooperatifi, 3'ünün Egeli İş İnsanları Konut Yapı Kooperatifi'nde görevli olduğu, diğer 122 şüphelinin ise belediye personeli, inşaat, yapı, elektrik, mermer, ayrıştırma gibi alanlarda faaliyet gösteren şirketlerin sahibi ve çalışanları olduğu belirtilmişti.

Eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ile CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu'nun da aralarında bulunduğu 139 şüpheli yakalanmıştı.

Sulh ceza hakimliğine sevk edilen şüphelilerden aralarında Soyer ve Aslanoğlu'nun da bulunduğu 60'ı tutuklanmış, 58 şüpheli adli kontrol şartıyla salıverilmişti. Şüphelilerden 20'si emniyetten, biri savcılıktan serbest bırakılmıştı.

Başsavcılık tarafından "iş makinesi ve araç kiralanması hizmet alımı soruşturması kapsamında "edimin ifasına fesat karıştırmak" suçunu birden fazla kez zincirleme şekilde işledikleri iddiasıyla 56 şüpheli hakkında 3 yıldan 12 yıl 3 aya kadar hapis cezası istemiyle ilk hazırlanan iddianame, İzmir 17. Asliye Ceza Mahkemesince kabul edilmişti.

"Asfalt kaplaması, yol ve inşaat bakım onarım ve yenileme işlerindeki" yolsuzluk soruşturması kapsamında ise "ihaleye ve edimin ifasına fesat karıştırmak" suçlarından 44 şüpheli hakkında 3 yıldan 14 yıla kadar hapis cezası istemiyle hazırlanan ikinci iddianame, İzmir 28. Asliye Ceza Mahkemesince kabul edilmişti.

Soyer ile Aslanoğlu'nun da aralarında olduğu 65 şüpheli hakkında, "kooperatif" işlerinde yolsuzluk iddiasıyla iştirak halinde ve zincirleme şekilde, "kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle nitelikli dolandırıcılık", "kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak nitelikli dolandırıcılık", "tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında nitelikli dolandırıcılık" ve bu suçlara teşebbüs suçlarından hazırlanan üçüncü iddianame İzmir 23. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilmişti.