Meclis'te bu hafta neler görüşülecek?

TBMM’de bu hafta, 28’nci Yasama Yılı'nın ikinci döneminde 19 ihtisas komisyonunun başkan, başkanvekili, sözcü ve katip üyeleri belirlenecek. İhtisas komisyonlarının 2’si dışında mevcut başkanlarının ve başkanvekillerinin görevlerine devam etmesi bekleniyor. Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin Yayman ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Başkanı Mahmut Özer yeniden komisyon üyeliğine seçilmedikleri için yerlerine yeni başkan belirlenecek. Genel Kurul'da Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği bazı hükümlerle ilgili düzenlemeler içeren kanun teklifinin görüşülmesinin ardından trafik cezalarının artırılmasını öngören kanun teklifinin görüşmelerine geçilmesi bekleniyor.

TBMM’de 17 Haziran Salı günü, 28’inci yasama yılının ikinci dönemi için komisyonlarda seçim yapılacak. Genel Kurul’da geçen hafta her bir komisyon için belirlenen üyeler arasından başkan, başkanvekili, sözcü ve katip üye seçilecek. Mevcut komisyon başkanlarının, 2’si dışında görevlerine devam etmesi bekleniyor. Dijital Mecralar Komisyonu Başkanlığı yapan Hüseyin Yayman, 23 Şubat 2025'teki AK Parti 8. Olağan Kongresi'nin ardından AK Parti Genel Başkan Yardımcılığı görevine getirildiği için yerine yeni başkan seçilecek. Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Başkanlığı yapan Mahmut Özer ise yeniden komisyon üyesi olarak seçilmediği için yerine yeni başkan belirlenecek.

TBMM'de Başkan, Başkanvekili, Sözcü ve Katip üye seçimleri yapılacak ihtisas komisyonları şöyle: Adalet Komisyonu, Avrupa Birliği Uyum Komisyonu, Çevre Komisyonu, Dijital Mecralar Komisyonu, İçişleri Komisyonu, İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu; Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, Millî Savunma Komisyonu; Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu, Plan ve Bütçe Komisyonu, Anayasa Komisyonu; Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu, Dışişleri Komisyonu, Dilekçe Komisyonu, Güvenlik ve İstihbarat Komisyonu, Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu; Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu.

Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği hükümlerle ilgili düzenlemeler içeren kanun teklifi görüşülmeye devam edecek

Öte yandan, Genel Kurul’da, 2018 yılında çıkarılan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Anayasa Mahkemesince iptal edilen hükümlerinin kanunla düzenlenmesi çerçevesinde hazırlanan “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin görüşmelerine devam edilecek. Geçen hafta kanun teklifinin tümü üzerinde görüşmeler tamamlanmıştı.

Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'ndaki değişiklikle, çeşitli nedenlerle kuvvet komutanlıklarının rütbe karşılama oranlarında eksiklik veya fazlalık oluşması halinde personel ihtiyacının karşılanabilmesi amacıyla rütbe bekleme süreleri Cumhurbaşkanı kararıyla değiştirilebilecek.

Askeri Okullar, Askeri Öğrenciler, Askeri Fabrikalar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun'daki değişiklikle, Milli Savunma Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen insani amaçlı mayın ve/veya patlamamış mühimmat temizliği faaliyetleri kapsamında kullanılmak üzere yurt dışından getirilecek her türlü araç, makine, teçhizat ve mayın aramak üzere eğitilmiş hayvanlar gümrük vergilerinden muaf olacak.

Yükseköğretim Kurulunda, Yürütme Kurulu bünyesinde görev yapacak 6 üyenin 4'ü Cumhurbaşkanınca doğrudan, 2'si Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilip Cumhurbaşkanınca atanan üyeler arasından Genel Kurul tarafından seçilecek. Milli Savunma Üniversitesinin rektörü Cumhurbaşkanı tarafından atanacak.

Ekonomik ve Sosyal Konseyin Kuruluşu, Çalışma Esas ve Yöntemleri Hakkında Kanun'da yapılan düzenlemeye göre, Ekonomik ve Sosyal Konsey'in üyeleri ile çalışma usul ve esasları Cumhurbaşkanı tarafından tespit edilecek.

Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nda yapılan değişiklikle, sendika ile konfederasyonların yangın, su baskını, deprem gibi doğal afet durumunda, gerektiğinde üyelik şartı aranmaksızın mevcudunun yüzde 10'unu aşmamak kaydıyla afete uğrayan bölgelerde konut, sağlık ve eğitim tesisleri yapılması amacıyla kamu yararına çalışan dernekler ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile kamu kurum ve kuruluşlarına ayni ve nakdi yardım yapabilmesi mümkün olacak. 

Belediye ve köylerin kaldırılmasına yönelik düzenlemeler 

Cumhurbaşkanı kararıyla belediyelerin kurulmasına imkan tanıyan hükmün Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle Belediye Kanunu'nda düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, belediye kurulmasına yönelik işlem dosyası valinin görüşüyle birlikte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına gönderilecek ve o yerde belediye kurulabilecek. Yeni iskan nedeniyle oluşturulan ve nüfusu 5 bin ve üzerinde olan herhangi bir yerleşim yerinde belediye kurulabilecek.

Meskun sahası, bağlı olduğu il veya ilçe belediyesi ile nüfusu 50 bin ve üzerinde olan bir belediyenin sınırına, 5 bin metreden daha yakın duruma gelen belediye ve köylerin tüzel kişiliği; genel imar düzeni veya temel altyapı hizmetlerinin gerekli kılması durumunda kaldırılarak belediyeye katılacak. Nüfusu 2 binin altına düşen belediyeler köye dönüştürülecek.

Birleşme, katılma veya tüzel kişiliğin kaldırılması sonucu tüzel kişiliği ilk mahalli idare seçimlerine kadar devam edecek olan belediye ve köylerde, birleşme ve katılma işleminin gerçekleştiği tarihten itibaren yeni nazım ve uygulama planı yapılmayacak; mevcut planlarda yapılması gereken zorunlu değişiklik ve her türlü imar uygulaması, katılınacak belediyenin uygun görüşü alınarak yapılacak.

Yüce Divan yargılamalarına ilişkin düzenlemeler

Anayasa Mahkemesinin Yüce Divan yargılamasına ilişkin sürelere dair düzenlemenin KHK ile yapılamayacağına ilişkin hükmü doğrultusunda Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'da değişikliğe gidiliyor. Buna göre, Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkındaki Yüce Divan yargılamaları 3 ay içinde tamamlanacak, yargılama bu süre içinde tamamlanamadığı takdirde ilave 3 aylık süre içinde kesin olarak tamamlanacak.

Yüce Divan'da yargılanacak eski Bakanlar Kurulu üyeleri, askeri yüksek yargı mensupları ve Jandarma Genel Komutanı hakkındaki geçici madde, Anayasa Mahkemesi kararına uygun biçimde yeniden düzenleniyor. Buna göre, 9 Temmuz 2018'den önce görev yapmış Bakanlar Kurulu üyeleri, görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanacak. Kaldırılan Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi başkan ve üyeleri, başsavcıları ile Jandarma Genel Komutanı, 27 Nisan 2017'den önce görevleriyle ilgili işledikleri suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanacak.

Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'de yapılan değişikliğe göre, teşebbüsler, anonim şirket şeklinde de kurulabilecek. Anonim şirket şeklinde kurulan teşebbüslerde genel kurul bulunmayacak. Cumhurbaşkanınca anonim şirket şeklinde kurulan kamu sermayeli şirketler, Türk Ticaret Kanunu'nun kuruluş ve tescile ilişkin hükümlerinden muaf tutulacak. 

Ayrıca savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarına ilişkin anonim şirket olarak kurulacak teşebbüsler, Türk Ticaret Kanunu'nun denetim ve şirketler topluluğuna ilişkin hükümlerinden muaf tutulacak. Bu hüküm kapsamında kurulan kamu sermayeli şirketlerde kamunun pay sahipliğine dayanan oy, yönetim, temsil, denetim gibi hak ve yetkiler, Cumhurbaşkanı veya belirleyeceği bakanlık tarafından kullanılacak ve bunlar, bu KHK ile teşebbüslere tanınan tüm hak, istisna ve muafiyetlerden yararlanacak

Ticaret Bakanlığı döner sermaye işletmesi

Teklifle, 637 sayılı Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'de de değişiklik yapılıyor. Buna göre, Ticaret Bakanlığı, görevlerinin yerine getirilmesi ile ihracatın geliştirilmesi ve ithalatın yönlendirilmesi kapsamında yapılacak faaliyetleri, dış ticarette ürün denetimleriyle ilgili faaliyetleri, dış ticarette ürün denetimlerine yönelik uygunluk değerlendirmesi faaliyetleri, ürün denetimlerinde ihtiyaç duyulan laboratuvarların kurulması ve mevcutların geliştirilmesi faaliyetleri kapsamında döner sermaye işletmesi kurmaya yetkili olacak.

Öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlara iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi

Teklifle, Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'de değişikliğe gidiliyor. Buna göre, Büyükşehir Belediyesi Kanunu, Belediye Kanunu ve İl Özel İdaresi Kanunu'nda belirtilen izin veya ruhsatlara ilişkin hükümler, öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlar hakkında uygulanmayacak. Öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlara kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı, ortaokul ve ortaöğrenim düzeyinde Milli Eğitim Bakanlığınca, yükseköğrenim düzeyinde ise Gençlik ve Spor Bakanlığınca verilecek. Bakanlıklar bu yetkilerini valiliklere devredebilecek. Buna ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenecek.

Trafik cezalarının artırılmasına ilişkin teklif

Öte yandan, bu kanun teklifinin kabul edilmesinin ardından Genel Kurul’da trafik cezalarının artırılmasına yönelik düzenlemeleri de içeren Karayolları Trafik Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine başlanması bekleniyor.

Buna göre ehliyet olmadan araç kullananlara 40 bin lira, ehliyeti geçici olarak ya da tedbiren geri alınmasına rağmen araç kullananlara 200 bin lira idari para cezası öngörülüyor.

Yaya yollarında araç, bisiklet yolu ve bisiklet şeridinde bisiklet ve elektrikli skuter dışındaki taşıtlar sürülmeyecek. Sürücüler, taşıt trafiğine kapalı veya belirli taşıtlar için ayrılmış yollarda izin verilenler dışındaki araçları kullanamayacak.

Trafikte, düğün, sünnet, asker uğurlama gibi durumlarda konvoy şeklinde, diğer araçların geçişini zorlaşıracak veya tehlikeye soracak keyfi hareketlerle trafik akışını engelleyecek şekilde araç kullananlara ceza öngörülüyor. 

Diğer yandan, TBMM'de bu hafta partilerin grup toplantılarının yapılması bekleniyor.  (ANKA)