Türklerin kayıp şehri gün yüzüne çıkıyor

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) ile Moğolistan Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü'nün Tuul Vadisi'nde yürüttüğü kazı çalışmaları sonucu geçen yıl tespit edilen kayıp şehir Togu Balık'ta çalışmalar sürerken, bu sezonki kazılarda Türklerin madencilik faaliyetlerine dair önemli bulguların elde edildiği belirtildi.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'nın (TİKA) desteğiyle İKÇÜ öncülüğünde, Moğolistan'da sürdürülen arkeolojik kazılarda geçen yıl, Orhun Yazıtları'nda adı geçen ve uzun süredir kayıp olan Togu Balık kenti bulundu. Yaklaşık 8 bin kilometre uzaklıktaki Tuul Vadisi'nde yürütülen kazılarda, Türklerin yerleşik hayata geçişine dair bilinen tarih 100 yıl geriye çekildi. 2024'te yapılan keşfin ardından bu yıl kazı sezonu genişletildi. Bu sezonki kazılarda alanda arkeologlar, sanat tarihçileri, botanikçiler, paleograflar ve sondaj ekiplerinden oluşan 40 kişilik bir ekip görev yapıyor. Kazı alanına 7 çadır ve bir laboratuvar kuran ekip, gün yüzüne çıkarılan eserleri yerinde inceliyor. Çalışmalara Moğol bilim insanları da katılıyor.

'BİNDEN FAZLA TARİHİ ESER GÜN YÜZÜNE ÇIKARILDI'

İKÇÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şaban Doğan'ın koordinasyonu ve Prof. Dr. Anıl Yılmaz ile Doç. Dr. Enkhtur Altangerel'in başkanlığında yürütülen çalışmalarda, bu sezonki kazılarda Türklerin madencilik faaliyetlerine dair önemli bulguların elde edildiği belirtildi. Kazılarda ekonomik hayata dair verilerin yanı sıra, bir saray yapısı, çok sayıda maden işliği ve binden fazla tarihi eser gün yüzüne çıkarıldı.

'ELİMİZDE CİDDİ VERİLER VAR'

Çok disiplinli bir çalışma modeli gerçekleştirdiklerini belirten Prof. Dr. Doğan, "Çok önemli verilere ulaşmayı başardık. Geçen yıl keşfettiğimiz şehir kenarındaki alan ve atölyelerde altın ile bakırın işlendiğini tespit ettik. Yüzey araştırmalarımızda antik dönemden kalma maden çukurlarını da bulduk. Dolayısıyla şehrin ekonomisinin madenciliğe dayandığı noktasında şu an elimizde ciddi veriler var. Bundan sonra çalışmalarımız bu minvalde devam edecek. Bir taraftan da mimariyi çalışıyoruz. Bir saray kalıntısı üzerindeki çalışmalarımızı bu yıl bitirmek üzereyiz" dedi.

Kazı sezonunun tamamlanmasının ardından, çalışmaların İKÇÜ bünyesinde bilimsel araştırmalarla sürdürüleceği bildirildi. (DHA)