Sıcak çarpması sıcağa bağlı acil hastalıklar arasında en ciddi olanıdır. Havadaki nem oranı yüzde altmışı geçtiğinde hayati tehlike oluşur.

Sıcak çarpması aşırı sıcak nedeniyle yaşam fonksiyonlarının bozulması demektir. Bu durumda ilk hasar gören vücudumuzun termoregülasyon merkezidir. Bu merkez beynimizde yer alır.

Sıcak ortamlarda düşen, soğuk ortamlarda ise yükselen vücut ısısı termoregülasyon ile 36,8 +- 0,4 oC arasında dengede tutulur. Ateş 41 oC’ yi aşınca beyin hücrelerinde ciddi tahribatlar oluşur ve termoregülasyon mekanizması devre dışı kalır.

Sıcak çarpması bulguları nelerdir?

Sıcak çarpmasında ateş çok yükselir, 41 oC üzerine çıkar. Aşırı terleme su kaybına yol açar. Tuz ve sıvı kaybı ile birlikte solunum sayısı artar, nefes daralır, nabız hızlanır, tansiyon düşer, baş ağrısı, bulantı, kusma ve baş dönmesi olur. Gerekli önlemler alınmaz ise bilinç kaybı ve komaya kadar gider.

En çok kimler risklidir?

*Kalp damar hastaları

*Yaşlılar

*Sürekli ilaç kullananlar

Hangi ilaçlar sıcaklarda risklidir?

*Beta blokerler

*Tranklizanlar

*Diüretikler

Sıcak çarpmasında öncelikle yapılması gerekenler nelerdir?

*Sıcaktan etkilenen kişiyi serin ya da gölge bir yere almak

*Üzerindeki giysileri çıkarmak

*Ateşini ölçmek

Dikkat! ateşi hızla düşürmek tehlikelidir!

Ateş 40 oC üzerine çıkmışsa tüm vücut ılık suya batırılmış sünger ya da çarşaf ile silinmelidir.

Ateş 39 oC’ ye indirilince soğutma işlemi yavaşlatılmalıdır.

Dikkat! Ateşin hızla düşürülmesi doğru değildir. Bu nedenle buz ya da aşırı soğuk değil, ılık su kompresleri uygulanmalıdır.

Tüm çabalara rağmen ateş düşmez ve bilinç bulanıklığı olursa sıcağa maruz kalan kişi mutlaka hastaneye sevk edilmelidir.

Ateş yüksek ise

Ilık suya batırılmış sünger ile vücudunu silin

Ateş 39 derecenin altına düşünce bu işleme ara verin

Tansiyonu düşük ise

Sırt üstü yatırın

Bacaklarını yukarı kaldırın

Bilinci açık ise

Tuzlu ayran ya da soda içirin

Bilinci bulanık ise

112’yi arayın, hastaneye sevkini sağlayın

Sıcak çarpmasından nasıl korunuruz?

*Açık renkli, bol giysiler giyin

*Serin mekanları tercih edin, kapalı mekanlardan uzak durun

*Alkollü içecekler tüketmeyin ya da azaltın

*Yağsız ve hafif besinler tüketin

*Her gün en az 2.5 litre su için

Nelere dikkat etmeliyiz?

*Şapkasız dolaşmayın

*Yazın saat 1000 ile 1500 arası sokağa çıkmayın

*Ağır spor yapmayın

*Doktorunuza başvurarak ilaçlarınıza “yaz ayarı” yaptırın

Sıcak çarpması bulguları

*Baş ağrısı

*Baş dönmesi

*Yüksek ateş

*Bulantı ya da kusma

*Bilinç bulanıklığı