İki lider de ABD Başkanı Donald Trump tarafından Beyaz Saray'ın kapısında karşılandı.

ABD Başkanı Donald Trump, üçlü görüşmenin ardından, iki ülke arasında barış sağlandığını ilan etti.

Donald Trump, daha önce başarılamayanı başardıklarını ve uzun yıllardır süren çatışma sürecini sona erdirdiklerini duyurdu.

ABD Başkanı, iki ülke arasında ticari ve diplomatik ilişkilerin de başlayacağını ifade etti.

Trump ayrıca, Zengezur Koridoru'nun da faaliyet göstermeye başlayacağını duyurdu.

ALİYEV'DEN AÇIKLAMALAR

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan ile imzalanan ortak deklarasyonun hem ikili ilişkilerde hem de çok sayıda ülke için yeni fırsatlar sunacağını belirtti.

ABD Başkanı Donald Trump'ın ev sahipliğinde düzenlenen üçlü zirvenin ardından Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Beyaz Saray'da ortak deklarasyona imza attı.

Burada konuşan Aliyev, bugünü, "yeni bir tarihin yazıldığı gün" olarak nitelendirdi.

Trump'ın Asya, Afrika ve Güney Kafkasya'daki çatışmaları kısa sürede sona erdirdiğini söyleyen Aliyev, imzalanan ortak bildirinin yeni bağlantı hatları oluşturacağını, yatırımlar, refah ve istikrar için çok sayıda ülkeye yeni fırsatlar sunacağını vurguladı.

Aliyev, "Gerçekten tarihi bir gün, bugün Kafkaslar'da barışı tesis ediyoruz. Bu sadece bizim için değil bölge için muazzam fırsatlar yaratacak." ifadelerini kullandı.

Trump'a çabaları için teşekkür eden Aliyev, "Ermenistan ile Azerbaycan'ın uzlaşma cesareti ve sorumluluğu göstereceğine, halkların barışacağına eminim. Çatışma, gerginlik ve kan dökülmesi sayfasını kapatıp çocuklarımız için parlak ve güvenli gelecek sağlayacağız." dedi.

Aliyev, bugünkü gelişmelerin Kafkasya'da "uzun süreli, kalıcı ve ebedi barış" sağlayacağını dile getirdi.

"ABD ile stratejik ortaklık sürecini başlattık"

ABD ile stratejik ortaklık sürecini başlattıklarını belirten Aliyev, bunun, ülke açısından tarihi kazanım olduğunu ve çok sayıda alanda işbirliğini kapsayacağını söyledi.

ABD ile Azerbaycan arasındaki ikili ve devletler arası ilişkilerde "yeni tarih yazdıklarını" ifade eden Aliyev, "Dünyanın en büyük ülkesiyle stratejik ortaklık formatında olmak büyük fırsat ve aynı zamanda çok büyük bir sorumluluk." diye konuştu.

Aliyev, birkaç ay içinde stratejik ortaklık sürecine ilişkin detayların netleşeceğini, bu formatın karşılıklı yatırım, ticaret, enerji, ulaştırma, transit, yapay zeka, savunma sanayi, silah satışı ve terörle mücadele gibi birçok önemli alanı kapsadığını kaydetti.

Ülkesine 1992'de uygulanan kısıtlamaların kaldırılmasını da memnuniyetle karşıladığını vurgulayan Aliyev, "Azerbaycan üzerinde devam eden kısıtlamaları kaldırdığı için (Trump'a) teşekkür ediyoruz. Bağımsız olduktan 1 yıl sonra getirilen kısıtlamaları 33 yıl sonra kaldırdı." değerlendirmesinde bulundu.

Aliyev, çabalarından dolayı Nobel Barış Ödülü için Trump'ı aday gösterebileceklerine değinerek "Nobel Ödülü'nü Başkan Trump'tan başka kim hak ediyor ki? (Ermenistan ile) Ortak mektupla Nobel Barış Ödülü'ne aday göstereceğiz." ifadelerini kullandı.

PAŞİNYAN: YENİ BİR TARİHİN TEMELLERİ ATILDI

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan ile imzalanan ortak deklarasyonla önemli bir dönüm noktasına ulaşıldığını ve iki ülke arasında yeni bir tarihin temelinin atıldığını söyledi.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Paşinyan, ABD Başkanı Donald Trump'ın ev sahipliğinde Beyaz Saray'da ortak deklarasyona imza attı.

Burada konuşan Paşinyan, ortak deklarasyona imza atılmasıyla Ermenistan-Azerbaycan ilişkilerinde önemli bir dönüm noktasına ulaşıldığını belirterek, "İki ülke arasında yeni bir tarihin temeli atıldı." dedi.

Paşinyan, ortak deklarasyonun iki ülke arasındaki onlarca yıllık çatışmayı sona erdirecek yolu açacağını ve karşılıklı egemenlik ile toprak bütünlüğüne tam saygı temelinde yeni bir dönemin kapılarını aralayacağını söyledi.

Deklarasyonu Başkan Trump’ın bizzat imzalamasının Güney Kafkasya’da barış, refah, güvenlik ve ekonomik işbirlikleriyle dolu bir dönemin açıldığına dair güven ve teminat verdiğini ifade eden Paşinyan, Trump'a gösterdiği liderlikten ötürü teşekkürlerini iletti.

Bu sürecin altyapı yatırımlarını teşvik edeceğini, bölgesel bağlantıları güçlendireceğini ve ABD’nin çatışma çözümünde öncü liderliğini daha da pekiştireceğini dile getiren Paşinyan, "Bugün ulaştığımız bu anlaşma büyük bir kazanımdır." ifadesini kullandı.

Bunun hem iki ülke hem de bölge ve dünya için bir başarı olduğunu belirten Paşinyan, "Daha barışçıl bir bölge, daha güvenli bir dünya demektir. Bu anlaşma dünyayı daha iyi bir yer haline getirecek." değerlendirmesinde bulundu.

BEYAZ SARAY'DAN ANLAŞMAYA DAİR AÇIKLAMA

Beyaz Saray, bugün Azerbaycan ile Ermenistan arasında Washington'da imzalanan anlaşmanın, "barış için bir yol haritası" olacağını belirtti.

Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Anna Kelly, telekonferans yoluyla basın mensuplarının konuya ilişkin sorularını yanıtladı.

Kelly, bugün Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın katılımıyla düzenlenecek törende imzalanan anlaşmanın, "barışa giden süreçte bir yol haritası" olacağını vurguladı.

Bu iki ülkenin ABD ile olan siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerinin de derinleşeceğini ve yeni ikili anlaşmaların işbirliklerini artıracağını belirten Kelly, "Anlaştıkları yol haritası, her iki ülkeye, Güney Kafkasya bölgesine ve ötesine fayda sağlayacak işbirliğine dayalı bir gelecek inşa edecek. Barışa giden bu yolu kesinleştirerek, Güney Kafkasya bölgesinin ticaret, transit ve enerji alanlarındaki büyük potansiyelini ortaya çıkaracağız." değerlendirmesini yaptı.

II. KARABAĞ SAVAŞI

Nikol Paşinyan yönetiminin, Karabağ'da süren işgal konusunda farklı bir politika izlememesiyle başlayan süreç, II. Karabağ Savaşı'nın başlamasına yol açtı.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) tarafından kurulan AGİT Minsk Grubu'ndaki çabalar ise diplomatik çözümü getirmedi.

Azerbaycan 44 gün süren savaşın sonunda zafer elde ederek 30 yıl sonra Karabağ'ı geri aldı.

Savaş sırasında Azerbaycan 2 bin 908 şehit verdi.

2023 yılında ise Karabağ'da varlığını sürdüren yasa dışı Ermeni güçleri Azerbaycan'a karşı provokasyonlara devam etti.

24 saat süren çatışmalar sonucu yasa dışı Ermeni güçleri kendilerini lağvederek Karabağ'dan çekildi.

Bu olay sonucu, Azerbaycan'ın Karabağ'daki egemenlik tam anlamıyla sağlandı.

ERMENİSTAN-RUSYA İLİŞKİLERİ

Karabağ'ın Azerbaycan tarafından geri alınması sürecinde Ermenistan'ın da üye olduğu Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) tarafsız bir tavır sergiledi.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, KGAÖ kapsamındaki yükümlülüklerin Karabağ için geçerli olmadığını söylemişti.

Ermenistan yönetimi ise, KGAÖ'yü Azerbaycan'a yönelik herhangi bir tavır almamakla ve sessiz kalmakla itham etmişti.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 2024 yılında, KGAÖ'den çıkacaklarını ifade etmiş ve ne zaman çıkacaklarına karar vereceklerini bildirmişti.

Ermenistan, Rusya'dan uzaklaşırken ABD ile yakınlaşmayı sürdürüyor.

Ermenistan ve ABD'nin 12-20 Ağustos tarihlerinde ortak askeri tatbikat düzenleyeceği bildirildi.

AZERBAYCAN VE ERMENİSTAN'IN BEKLENTİLERİ

Azerbaycan, anlaşmanın imzalanması için Ermenistan Anayasası'ndan Azerbaycan'ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne aykırı maddelerin çıkarılmasını ve artık işlevsiz hale gelen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu'nun feshedilmesini şart koşuyor.

Bu şartlar sağlanana kadar Azerbaycan, geçici bir adım olarak anlaşma metninin paraflanmasını öneriyor.

Erivan yönetimi ise Anayasa referandumunun gerekli olduğunu, bunun için zaman gerektiğini ve barış anlaşması imzalanmasıyla AGİT Minsk Grubunun işlevsiz hale geleceğini savunuyor.

ZENGEZUR GÜNDEMDE

Tarafların üstünde henüz tam mutabakata varamadığı başlıca konulardan biri de ateşkesi sona erdiren ve üç ülkenin imzaladığı bildiride yer alan Zengezur Koridoru'nun açılması.

Azerbaycan'ın batı illerini Nahçıvan'a bağlayacak bu ulaşım hattının açılması konusu da Washington'daki görüşmelerde gündeme gelecek.

Azerbaycan, bu hattan geçecek Azerbaycan'a ait yolcuların ve yüklerin hiçbir kontrole tabi tutulmamasını talep ederken, Ermenistan bu hattın kendi iç mevzuatına uygun işletilmesi gerektiğini savunuyor. Azerbaycan Zengezur Koridoru'na çıkacak kara ve demir yollarının inşaatını sürdürürken Ermenistan bu konuda henüz somut adım atmadı.

Hattın Ermenistan'dan geçecek kısmının ABD'li bir şirket tarafından işletilmesi önerisi de liderlerin masasında olacak. Zengezur Koridoru'nda üçüncü bir tarafına varlığına Ermenistan'ın karar vermesi gerektiğini belirten İlham Aliyev, "Bizim Azerbaycan'dan Azerbaycan'a (Nahçıvan) engelsiz ve güvenli geçiş hakkımız sağlanmalıdır. Bu, Azerbaycan'ın bir kısmından diğer kısmına geçiş şeklinde olmalıdır. Bizim yükler ve vatandaşlarımız, Ermeni sınır muhafızlarının yüzünü görmemeli. Bu, adil bir taleptir." sözleriyle tavrını belirtmişti.