İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin ev sahipliğinde düzenlenen Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği’nin 44. Olağan Meclis Toplantısı, Swiss Otel İzmir'de birliğe üye kentlerin başkan ve temsilcilerinin katılımı ile başladı. “Su Yönetimi ve Kuraklıkla Mücadele Stratejileri” başlıklı panelin de düzenlendiği toplantının açılış konuşmasını yapan İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Dr. Cemil Tugay, su krizi ve kuraklığa değinerek dünyada varlık ve bolluk çağının artık geride kaldığını, bunu herkesin mutlaka hatırlaması gerektiğini söyledi. Yeni kavramlarla düşünme zamanının geldiğine dikkat çeken Başkan Tugay, “Suyu, toprağı, enerjiyi, gıdayı hiçbir zaman bitmeyecek varlıklar olarak kabul ettik. Oysa bugün geldiğimiz nokta çok net. Su artık bir varlık değil, kaybolmuş bir sistemin içinde geri kazanılması gereken bir değerdir. Türkiye’nin pek çok havzasında; Gediz’den Büyük Menderes’e, Orta Anadolu’dan Güneydoğu’ya su artık planların temel girdisi olmaktan çıkıyor” şeklinde konuştu. 

“Barajlarımız dolmuyor, yeraltı sularımız çekiliyor”
Kentlerin büyük çoğunluğunun altyapı yenilemelerine yetişemediğini söyleyen Tugay, “Yağmur suları şehirlerden hızla uzaklaştırılıyor, gri suyun geri kazanımı ihmal ediliyor, tahsis planları kâğıt üzerinde kalıyor. Barajlarımız dolmuyor, yeraltı sularımız çekiliyor, tarımsal ve kentsel kullanım çatışıyor. Neredeyse tüm su ve kanalizasyon idareleri yoğun çalışmalarına rağmen altyapı, kapasite artırımları, kayıp-kaçak mücadeleleri gibi temel konularda dahi işin yükü altında eziliyorlar. Gerçeklerle yüzleşmemiz gerekiyor. Geri kazanıma, toplama-tutma sistemlerine ve adil paylaşıma dayalı bir yeni düzeni yerel yönetimlerin merkezine yerleştirmeliyiz” dedi. 

“Su politikaları yalnızca boru döşemek ya da baraj yapmak değil”
Suyun 21. yüzyılın en stratejik kaynağı olduğunu belirten Başkan Tugay, küresel ısınmaya dair bilgiler paylaştı. Sıcaklıklarla birlikte kuraklık riskinin de artacağını kaydeden Tugay, “Bizler için, kentleri sağlıklı yönetmek, kentlerin geleceğini dirençli hale getirmek de gün geçtikçe zorlu fakat zorunlu bir mesele haline geldi. Nüfusu 1 milyondan büyük 600’e yakın kentin yüzde 35’inden fazlası, 30 megakentin 9’u su kıtlığı çeken bölgelerde yer almaktadır. Büyükşehirlerin sürdürülebilir bir biçimde yönetilebilmesi için su, enerji, gıda gibi kaynaklarını bir varlık olarak görerek plan yapma alışkanlıklarını değiştirmeleri gerektiğini gösteriyor. Çünkü su artık planlamanın değişkeni değil, eksilen bir değer, bu gerçeği kabullenmeliyiz. Var olan kaynak üzerine plan kurma dönemi bitti. Artık kentlerimizin geleceğini 'yeni sistemleri yerel düzeyde uygulama' yeteneği belirleyecek. Su politikaları yalnızca boru döşemek ya da baraj yapmak değildir. Bu, kentlerin dayanıklılığını yeniden tasarlama meselesidir” dedi.

“Türkiye yarı kurak bir ülke”
Türkiye'nin yarı kurak bir ülke olduğunu kaydeden Tugay, “Türkiye topraklarının yüzde 88'i, ciddi bir çölleşme riski altında. Türkiye’de yağışların 21. yüzyılın sonuna kadar en az yüzde 30 azalması bekleniyor. Türkiye’de dahil olmak üzere Güneydoğu Avrupa’nın büyük bir kısmı farklı şiddet seviyelerinde kuraklık koşullarıyla karşı karşıya durumda” şeklinde konuştu. 
Su yönetimi ve kuraklıkla mücadele konusunda ulusal ve uluslararası düzeyde yürütülen projeler ve politikalara değinen Başkan Tugay Su Kanunu ile ilgili çalışmalara başlandığına, olumlu gelişmeler olmasına rağmen bu çalışmaların bugün hala yeraltı ve yerüstü sularımızı korumaya yetmediğini söyledi. 

Su yönetimi ve kuraklıkla mücadele konuşuldu
Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Danışma Kurulu Üyesi, Şehir Plancısı Doç.Dr. Semahat Özdemir moderatörlüğünde yapılan panelde; Prof. Dr. Yusuf Kurucu, Doç. Dr. Ufuk Özkan, Basınçlı  Sulama Sanayicileri Derneği Genel Sekreteri Nuri Göktepe konuşmacı olarak yer aldı. Panelin moderatörlüğünü yapan Doç. Dr. Semahat Özdemir, “Artık eylem yapma zamanı. Her bir kamu yönetimi, insanlık ve doğa adına eylemlerini planlamalı, stratejiler geliştirmeli, aktör belirlemeli, bütçelerini belirlemeli” dedi.

Kurucu: Damlama sulamayı teşvik etmek zorundayız
Tarımsal kuraklık konusunda bir sunum yapan Prof. Dr. Yusuf Kurucu, vahşi sulamanın zararlarına değinerek, “Sulamayı öğretmemiz lazım. Eğer suyu homojen şekilde araziye yayabiliyorsak sulama olmuştur. Bir taraf göllendirme diğer taraf kuru kaldıysa bu şekilde olmaz. Damlama sulamayı teşvik etmek zorundayız. Bunu öğretmek zorundayız” şeklinde konuştu. Kurucu, ayrıca tarım ve hayvancılıkta kullanılan su oranlarını anlattı, kalan suyun da kirletilmeden kullanılması gerektiğine vurgu yaptı.

Özkan: Radikal kararlar vermeliyiz
İklim değişikliği, kentler ve su hakkında bir sunum yapan  İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Orman Mühendisliği Bölümü'nden Dr. Öğr. Üyesi Ufuk Özkan, İzmir özelinde de değerlendirmelerde bulundu. Özkan, “Bu sorunla başa çıkmak, mücadele etmek için politika üreticilerinin bizleri burada dinliyor olması gerçekten sevindirici. Sahip olduğumuz tüm durumlara üreteceğimiz çözüm önerileri olmalı, radikal kararlar vermeliyiz. Çünkü artık alıştığımız bir dünya düzeninde değiliz” şeklinde konuştu. 

Göktepe: İsrafı azaltmamız lazım
Su israfına değinen ve yapılan yanlışları anlatan Basınçlı Sulama Sanayicileri Derneği (BASUSAD) Genel Sekreteri Nuri Göktepe ise, “Ülkemizde yıllık 57 milyar metreküp su kullanılıyor. Ülkemizde kullandığımız suyun yaklaşık yarısı yeraltı suyundan. Yeraltı suyu, stratejik kaynak olması gerekirken vahşice sömürüyoruz. Birçok uzamana göre yılda 25 milyar metreküp suyu israf ediyoruz. Atatürk Barajı'nın yıllık akıttığı su miktarı 26 milyar metreküp. Bu kadar suyu israf ediyoruz ve her yıl tekrarlıyoruz. Biz hep havuza giren suyu artırmaya çalışıyoruz. İsrafı ve kaçağı azaltmamız lazım” dedi.

Sağlıklı şehirler ödüllendirilecek
Sağlıklı Kentler Birliği buluşması bugün (11 Ekim Cumartesi) 10.30’da birliğin 44. Olağan Meclis toplantısı ile başlayacak. Toplantının ardından Eskişehir Teknik Üniversitesi Ekoloji ABD Başkanı, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Cengiz Türe “Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı”, SKB Akademi Eğitim Koordinatörü Gökçe Ayman ise “Yerel Yönetimler İçin Kapasite Geliştirme Programları” başlıklı birer sunum yapacak. Program 15. Sağlıklı Şehirler En İyi Uygulama Yarışması Ödül Töreni ile son bulacak.