Ticaret Bakanlığı’na bağlı, Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü ile Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü tarafından, bazı e-ticaret platformlarında satılan farklı ürün gruplarına yönelik gerçekleştirilen denetimler ve laboratuvar analizleri neticesinde, incelenen 182 adet üründen 148’inin ürün güvenliği kriterlerini karşılamadığı ve mevzuata aykırı olduğu tespit edildi. Bu ürün gruplarında uygunsuz ürün oranı yüzde 81 olarak belirlendi. FİTALAT, KURŞUN, KADMİNYUM, PAHs NEDİR?
Yapılan incelemelerde, ayakkabılar, oyuncaklar ve saraciye ürünlerinde, (gerçek ve suni deriden yapılmış çanta ve bavullar) yasal sınırların çok üzerinde fitalat, kurşun, kadmiyum ve PAHs gibi toksik maddelere rastlandı.
İnsan ve kamu sağlığının korunması, tüketicilerimizin güvenli ürünlere ulaşımının temini amacıyla, söz konusu ürün gruplarına yönelik yeni bir düzenleme Ticaret Bakanlığı tarafından yapıldı.
Bu kapsamda, yüksek risk taşıdığı belirlenen ayakkabı, oyuncak ve saraciye ürünlerinin, posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla “basitleştirilmiş gümrük beyannamesi” kapsamında ülkeye getirilmesi kısıtlandı.
Söz konusu düzenleme, 20 Ekim 2025 tarihli ve 2025/11 sayılı Genelge ile yürürlüğe girdi.
Prof. Dr. Yılmaz Bilgiç "Fitalat, kurşun, kadminyum ve PAHs gibi maddeler sentetik kimyasal maddelerdir. Bunlar endüstriyel sanayide ürünlerin daha dayanıklı, yumuşak ve esnek olmasını sağlayan maddelerdir. Bu maddelerin kullanımına kısıtlama getirilmiştir. Çünkü bu sentetik maddelerle yapılan ürünlerin ısıya, güneşe uzun süreli maruziyetinde bu sentetik ürünler temas halindeki gıdaya, sıvıya ve ürüne geçmektedir." dedi.
Bilgiç "Bu maddeler deri, solunum ve ağız yoluyla vücuda girmektedir. Vücuda girdikten sonra böbrek, karaciğer ve özellikle gonadlar üzerinde (testis ve yumurtalıklara) zarar vermektedir. Sonuç olarak sperm ve yumurta sayısında azalmaya, şekere hastalığına, cilt hastalıklarına ve hamilelerde erken doğumlara neden olabilir." ifadesini kullandı.
PLASTİK, OJE, JÖLE, OYUNCAK, AYAKKABIYA DİKKAT
Prof. Dr. Yılmaz Bilgiç "Bu nedenle plastiklerle temas halindeki ürünler, oje, saç jölesi, plastik oyuncaklar, plastik maddeler, ayakkabı, kırtasiye ürünleri alınırken bu maddelerin olmamasına ve kullanım sürelerinin geçmemesine ve güneşe, ısıya maruziyetin olmamasına dikkat edilerek kullanılmalıdır." sözlerini söyledi.