Burun ve boğazdan akciğerlere kadar uzanan organlarımıza solunum yolları denir. Solunum yollarımız, üst ve alt solunum yolları olmak üzere iki bölümde tanımlanır. Burun ve gırtlağın tamamı üst solunum yollarına tekabül eder. Sinüsler de üst solunum yolları arasında sayılır, ancak sinüs hastalıkları daha farklı seyrettikleri için ayrı olarak kategorize edilir.

Solunum yollarının en sık görülen hastalığı üst solunum yolu enfeksiyonudur. Kısaca ÜSYE olarak tanımlanır. Başlıca nedenleri virüslerdir. Nadiren bakteriler de sebep olabilir.

ÜSYE her mevsim görülür, ancak sonbahar ve kış aylarında daha sık görülmektedir. Bunun nedeni ise soğuk ve kirli havadır.

ÜSYE’ ye neden olan mikropların yüzde 80’e yakını virüslerdir. Bu virüslerin 200’den fazla türü vardır. Sık sık nezle olmamızın nedeni de budur. Bakteriler ikinci sırada gelir. Bakteriler arasında en sık görüleni A grubu beta hemolitik streptokoklardır. Ancak, virüs enfeksiyonu iyileştikten hemen sonra bir bakteri enfeksiyonu başlayabilir. Bu durum, hastalığın tekrarı zannedilerek yanılgılara yol açabilir.

Öpüşme ile kolayca bulaşır

ÜSYE, hapşırma ya da öksürük yolu ile havaya saçılan virüs ve nadiren bakteri parçacıklarının solunmasıyla bulaşır. En sık okul, kreş, toplu taşıma araçları ve kışlalarda salgına neden olur. El sıkışma, öpüşme gibi doğrudan temaslar hastalığın kolayca bulaşma yollarıdır. Erişkinler senede birkaç kez, çocuklar ise senede 5-8 kez ÜSYE geçirebilir. Bu sayılar ilk bakışta fazla gibi görünse de aslında son derece normaldir. Çocuklar virüslerle tanışmalı, onlara karşı bağışıklık kazanmalıdır. ÜSYE geçirme sıklığı yedi yaşından sonra azalmaya başlar. Sağlıklı bir çocuk 10 yaşına kadar 100’e yakın ÜSYE geçirebilir.

Bol sıvı tüketilmeli istirahat edilmeli

ÜSYE’de geçiriliyorsa mutlaka istirahat edilmelidir. Ateş düşürücü, ağrı kesici ilaçlar ihtiyaç oldukça kullanılır. Bol sıvı tüketilmelidir. Hastalık genelde virüslerden ötürü olduğu için antibiyotik gereksizdir, etkisizdir, hatta zararlı bile olabilir. Antibiyotik, ancak bakteri enfeksiyonu var ise kullanılır. Piyasada reçetesiz satılan pek çok grip ya da nezle ilaçları vardır. Bunları doktorunuza danışmadan kullanmayın! Bu tür ilaçlar özellikle kalp ve hipertansiyon hastalarında son derece ciddi sorunlara yol açabilir.

Ne yapmalıyız?

Maskesiz dolaşmayın
Kapalı ortamlardan uzak durun
Hapşırırken mendil kullanın
Bol sıvı tüketin
Dengeli beslenin
Sigara içmeyin
Alkolü azaltın
El sıkışmayın, öpüşmeyin

Belirtileri nelerdir?

Öksürük

Hapşırma

Ateş

Boğaz ağrısı

Burunda akıntı-tıkanıklık

Halsizlik

Kırıklık