Eylül ayı enflasyon rakamları açıklandı

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde aylık bazda yüzde 0,97, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 2,65 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 11,75, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 14,33 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, eylül ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 11,47, yurt içi üretici fiyatları yüzde 7,71 arttı.

Aylık bazda TÜFE yüzde 0,97, Yİ-ÜFE yüzde 2,65 artış gösterdi. TÜFE, eylülde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 8,33, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,75 yükseldi.

Yİ-ÜFE ise Aralık 2019'a göre yüzde 13,44, geçen yılın eylül ayına göre yüzde 14,33 arttı.

Beklentiler
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistlerin eylül ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,38 olmuştu.

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi'nde (Yİ-ÜFE) eylülde yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 16,87, imalatta yüzde 15,52, su temininde yüzde 13,25 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,62 azalış oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Yİ-ÜFE, eylülde bir önceki aya göre yüzde 2,65, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 13,44, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,33 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 7,71 artış gösterdi.

Sanayinin 4 sektörünün eylülde yıllık bazda değişimleri dikkate alındığında, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 16,87, imalatta yüzde 15,52, su temininde yüzde 13,25 artış ve elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,62 azalış olarak gerçekleşti.

Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2,29, imalatta yüzde 2,83, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,19 ve su temininde yüzde 1,96 artış oldu.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 17,91, dayanıklı tüketim malında yüzde 19,72, dayanıksız tüketim malında yüzde 12,74, sermaye malında yüzde 21,09 artış, enerjide yüzde 4,23 azalış yaşandı.

Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 3,63, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,63, dayanıksız tüketim malında yüzde 1,75, sermaye malında yüzde 2,90 artış, enerjide yüzde 0,01 azalış görüldü.

Yıllık bazda en yüksek azalış yüzde 13,73 ile tütün ürünleri, yüzde 12,77 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 2,62 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme olarak gerçekleşti. Buna karşılık metal cevherleri yüzde 46,21, diğer mamul eşyalar yüzde 32,35, ana metaller yüzde 25,87 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

En fazla aylık azalış, yüzde 1,66 ile kok ve rafine petrol ürünleri alt sektöründe gerçekleşti. Buna karşılık ana metaller yüzde 5,74, ham petrol ve doğal gaz yüzde 5,69, bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler yüzde 4,49 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak kaydedildi.

Tüketici Fiyat Endeksi'nde (TÜFE) yer alan ana harcama gruplarında, eylülde aylık bazda en yüksek artış yüzde 3,02 ile ev eşyasında kaydedildi.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, eylül ayı ana harcama gruplarında fiyat değişimleri belli oldu.

Eylülde bu kategoride aylık bazda en yüksek artış, yüzde 3,02 ile ev eşyasında gerçekleşirken, bu grubu yüzde 1,84 ile ulaştırma ve yüzde 0,93 ile konut takip etti.

Ana harcama grupları itibarıyla eylülde en fazla azalış yüzde 0,07 ile eğitim grubunda oldu. Giyim ve ayakkabıda da yüzde 0,03 azalma gerçekleşti. En az artış gösteren gruplar ise yüzde 0,04 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 0,28 ile haberleşme, yüzde 0,63 ile çeşitli mal ve hizmetlerde geçti.

Yıllık değişimler 
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 25,17 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda görüldü. Bunu yüzde 15,09 ile sağlık, yüzde 14,95 ile gıda ve alkolsüz içecekler izledi. Bu dönemde ulaştırmada yüzde 12,95, ev eşyasında yüzde 11,34 artış gerçekleşti.

Geçen yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu ana harcama grupları sırasıyla yüzde 0,68 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 6,74 ile haberleşme, yüzde 6,91 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 7,55 ile eğitim oldu. 

Geçen ay endekste kapsanan 418 maddeden, 62'sinin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 42'sinin ortalama fiyatında değişim olmadı, 314 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.

Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE, eylülde bir önceki aya göre yüzde 1,35, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 8,75, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,57 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 10,81 arttı.

Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, eylülde aylık bazda en yüksek artış yüzde 1,35 ile "işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE" göstergesinde görüldü.

Türkiye'de eylülde yıllık bazda tüketici fiyatlarının en fazla arttığı bölge, yüzde 13,76 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" olarak belirlendi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, eylülde İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 1,31 ile "İzmir"de oldu.

12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 12,71 ile "Balıkesir, Çanakkale" bölgesinde gerçekleşti.

Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 13,76 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" bölgesinde gözlenirken, bu bölgeyi yüzde 13,14 ile "Samsun, Tokat, Çorum, Amasya" ve yüzde 12,76 ile "Gaziantep, Adıyaman, Kilis" izledi. En düşük fiyat artışı ise yüzde 9,75 ile "Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan" bölgesinde hesaplandı.