İlk imzalar tamam... Ve 'Halk Konut' devrimi yola çıktı!

Efe Can TAN/GERÇEKİZMİR - Büyükşehir Belediyesi yüzde yüz uzlaşı, yerinde dönüşüm, belediye güvencesi ve garantörlüğü ilkeleriyle yürüttüğü kentsel dönüşüm çalışmalarına eklediği kooperatifçilik modelini bu kez İzmir depreminin yaralarını sarmak için uygulamaya koydu.

30 Ekim 2022'de meydana gelen depremde hasar gören, yıkılan, yıkılacak olan ya da riskli yapı kabul edilen binaların mevcut yapı yönetmeliklerine uygun olarak yeniden yapılması ve yurttaşların konut sahibi olması amacıyla Halk Konut projesi hayata geçirildi.

Türkiye’de ilk kez uygulanacak bu model, Bayraklı’nın Manavkuyu Mahallesi’ndeki Dilber Apartmanı ile başlatıldı. Dilber Apartmanı sakinlerinin kurduğu Halk Konut 1 Yapı Kooperatifi ile İzmir Büyükşehir Belediyesi şirketleri EGEŞEHİR A.Ş. ve İZBETON A.Ş. ile Bayraklı Belediyesi şirketi BAYBEL A.Ş.’nin oluşturduğu ortak girişimde imzalar bugün Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen törenle atıldı. 



'Halk Konut' Modeli ile Dilber Apartmanı alanına toplamda 40 daire inşa edilecek. Sözleşmeye imza atan kooperatif üyeleri ise 32 kat malikinden oluşuyor. Dev işbirliği ile İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nde kabul edilen yüzde 20 emsal artışı nedeniyle toplamda 40 daire yapılacak. Büyükşehir Belediyesi şirketleri yüzde 1’lik sembolik bir kar oranı ile kooperatife müteahhit hizmetlerinde destek verecek. 

Tarihi günde imza törenine İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği (İZDEDA) Başkanı Haydar Özkan, Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç, belediye şirketleri temsilcileri ve depremzedeler katıldı. 



SOYER: KENTSEL DÖNÜŞÜMDE BAŞARILI OLMAK MECBURİYETİNDEYİZ 
Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer törende yaptığı konuşmada, "Bu anı çok bekledik. Şu anı yaşayabilmek için arkadaşlarım çok emek verdiler. Projenin başlangıç noktasındayız" derken "Enflasyonun giderek tırmandığı bir ortamda dayanışmayla altından kalkılamayacak bir zorluk olmadığını Türkiye’ye gösteriyoruz. Tüm zorluklara rağmen kentsel dönüşümde başarılı olmak mecburiyetindeyiz. Müteahhitler ihaleye dahi girmiyorlar. İşte İzmir’de bir ilki daha hayata geçirmenin hikayesi bu olumsuz koşullarda başladı. Binaları yıkılan vatandaşlarımız için hayata geçirilen bu model Türkiye’de ilk. Kooperatif ile şirketlerimizin yürüteceği çalışma bir iş birliği örneği. Yeni yapılacak apartmanlar için bir kooperatif kurma teklifi verdik. Yeni yapılacak evin müteahhitleri oldu depremzedeler ve hak sahibi oldu. 40 daire yapılacak kat maliki sayısı ise 32. Geri kalan 8 dairenin satışı ile inşaat çok daha kolay olacak. Belediye şirketlerimiz yüzde 1 gibi bir kar oranı ile karşılıksız müteahhitlik hizmeti verecek. Siz biz hep beraber aslında dünyayı değiştiriyoruz. Her biriniz umutsunuz. Bize güvendiniz. Enflasyon, hayat pahalılığı tırmanırken bile bizim ortak yaşama irademiz karşısında hiçbir şey duramaz. Bu yapılar yeşil çatı ve güneş enerjisi sistemi ile donatılacak. Çatılarınızda yağmur suyu hasat edeceğiz" diye konuştu. 

SANDAL: BU BİR BAŞLANGIÇ!
Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal ise şunları söyledi: Burada vicdanı bir rahatlıkla konuşmak beni bahtiyar kılıyor. Elazığ’a göre başka yerlere göre başarılı bir iş yürüttüğümüzün bilincindeyiz. Büyük gayretler sarf ettik. İçimizde minik bir ukde kaldı ama konut sorununu nasıl çözeceğiz? İmdadımıza Tunç Soyer yetişti. Bizim bize yetebileceğimizi ispatlamış olduk. Umuyorum ki bu bir başlangıç!

KİM/NE MESAJ VERDİ? 

İmza töreninde kürsüye ilk çıkan isim Dilber Apartmanı'nın kat maliklerinden Aytekin Keskin oldu. Keskin, "En kıymetli olan şey insanın önemli bir varlık olduğunu, iyi niyetli yöneticilerin bu tür sorunların nasıl aşılabileceği konusunda bir güvenle karşılaştım. Evim yıkıldı kiralık ev aramak zorunda kaldım. Ev aramaya çalıştığımızda 76 yaşında bir teyzemiz oğlunun evine taşınıp evini bize sundu. Bize akşam yemeği hazırlamıştı, acımızı hissederek davranıyordu bize. O evde yaşamaya karar vereceğimiz zaman da bizden daha sıkıntılı durumda olan başka bir depremzede ile karşılaştık teyzeden evini onlara sunmasını rica ettik" diye konuştu. 

"TÜRKİYE’YE ÖRNEK OLACAK PROJE!"
Keskin şunları söyledi: Tunç Başkanımın aşkla diye bahsettiği çalışmayı bu ekipte gördük. Bize yol gösteren, aydınlatan, kooperatifin ne olduğunu EGEŞEHİR A.Ş. ile tanıştıktan sonra öğrendik. Kitaplarda yazılanı pratikte öğrendik. En sonunda Tunç Başkan’ın vizyonuna yakışan şekilde Türkiye’ye örnek olacak bir model hayata geçiyor. Tarihe yeni bir sayfa açıyoruz.

Halk Konut 1 Yapı Kooperatifi Yönetim Kurulu üyesi Soner Duymaz ise, "30 Ekim 2020’de gerçekleşen deprem bizleri farklı yerlerde yaşamak zorunda bıraktı. Maalesef bu günleri yaşadık, yaşamaya devam ediyoruz. Yeni hayatlar inşa edebilmek için görüşmelerimiz oldu. 30’a yakın müteahhitle görüşmemiz bir sonuca varmadı. Deprem üzerinden 16 geçmesine rağmen yardımlar yok denecek kadar azdı. Deprem vergileri afet durumları hariç her yerde kullanılmış ama bu sorunu yaşayan vatandaşlar geri dönmemiştir. EGEŞEHİR A.Ş. ile yaptığımızı her toplantıda emekler düşüncelerin ete kemiğe bürünmesini sağlamıştır. Hem mahallemizi hem ilçemizi baştan sonra değiştireceğimize inanıyoruz" dedi. Aslan,  ‘’Bizlere bir umutla bir araya getirdiğiniz için teşekkür ediyorum. Ülkemiz depremler ülkesi. Umutlarımız tükenmek üzereyken bizlere ışık tutan kooperatif kurmamızı sağlayan Büyük Başkan Tunç Soyer, Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal’a teşekkür ederim" diye konuştu. 

ÇOBAN: 5 AYLIK DETAYLI ÇALIŞMANIN SONUCU
İZDEDA Kooperatifi Başkan Yardımcısı Bilal Çoban ise konuşmasında, "İzmir büyük bir yıkım yaşadı. 117 canımızı kaybettik. 18 ay önce bir platform olarak başladık. Tunç başkanımızın bizi cesaretlendirmesi ile dernek olduk. Kamu ile depremzede arasında köprü vazifesi gördük. Ekonomi, yüksek faizli krediler bilinmezliği körükledi. Biz çözüm üreten bir derneğiz ne yapalım diye konuştuk, bunun için mücadeleye başladık. Emsal artışı talebimiz oldu konutlarımızın yapımında bir adım oldu. Bunun doğru kişilerle imalata dönüştürülmesi gerekiyordu. Başkanımızın Tunç Soyer kooperatifleşmeyi düşünün dedi bize. EGEŞEHİR A.Ş.’den bir randevu talep ettik. Bize döndüler ve baktılar. Sözleşme son aşamaya geldiğinde acabalarımız gitti. Bu Türkiye’de ilk model olacak. 5 aylık bir çalışmanın sonucunda çok detaylı oldu. 100 yakın toplantı yaptık. Kooperatifleşme sürecini hazırladık, kesinleşen bilgileri aktardık. Bankalar bizden kredi çekecek maliklerden garantörlük istiyor. Birinci sorunumuz buydu artık bu garantörlük konusu bizim sorunumuz olmaktan çıktı. İkincisi ise emsal artışından kaynaklı dairelerimizin imalata dönüştürülmesiydi. Ortak girişim bize söylüyor isterseniz bize satabilirsiniz diyorlar, satamazsanız biz alırız diyorlar. EGEŞEHİR ve ortak girişime sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum. Kredi faiz oranı konusunda devlet büyüklerimize sürece destek sunması çağrısını yapıyorum" dedi. 

ÖZKAN’DAN TEŞEKKÜR VE KREDİ TALEBİ!
İZDEDA Başkanı Haydar Özkan ise konuşmasında şu ifadelere yer verdi: Bugün İzmir’in hangi köşesine giderseniz gidin depremden hasar gören evlerin nasıl yapılacağı. Depremzedeler bunu konuşuyor ama bir arpa boyu kadar yol alamadılar. Depremzedeler için sorun yumağı konutların az, ağır, orta hasarlı diye ayrılması ile başladı. Haklılığımız deprem sonrasında yapılan risk tespitleri ile kanıtlandı. Daha sonra az hasarlı, ve hasarsız binalar riskli olarak tespit edildi. Acı olan bir şey daha var ki kentsel dönüşümcü olduk. Bu da sorunlarımızın en katmerlisi oldu bizim için. İZDEDA olarak temel sorunun unutulmaması en önemli görevlerimizden biri. Serdar Sandal’ın teklifi sonrasında, Tunç Soyer’in çabası ile hayata geçen emsal artışı depremzedelere can suyu oldu. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na da teşekkür etmek istiyoruz. Deniz Yücel, Tunç Soyer, Serdar Sandal olmak üzere herkese minnettarız. Özgür Özel’e, Sevda Erdan Kılıç’a, Ednan Arslan’a ve Atilla Sertel’e teşekkürlerimizi borç biliriz. 18 aydan bu yana verilen sözler tutulmayınca bu girdaptan nasıl kurtuluruz diye düşünmeye başladı depremzedeler. Maliyetler içerisinde kooperatif umut oldu. Büyükşehir ile uzun süre boyunca çalıştığımız modelin örnek bir model olduğuna inanarak biz de bu kervana katıldık. Dernek olarak ödenebilir kredi arayışımız devam ediyor. Bir kez daha ifade ediyorum, 2 yıl ödemesiz faizsiz kredi istiyoruz...